Gepubliceerd in El Pais, 26 Maart 2018.
Afgelopen woensdag waren er verkiezingen in Nederland. Voor de gemeenteraden; het laagste bestuurlijke niveau.
Ook in Nederland is er zoals in veel landen sprake van een toenemend populisme, versplintering van het politieke landschap en een groter wordende kloof tussen politiek en bevolking. Tegelijkertijd konden de stemgerechtigden zich in een raadgevend referendum uitspreken voor of tegen een nieuwe inlichtingenwet. Deze wet vergroot de bevoegdheden van de veiligheidsdiensten.
Niet dat de regering in Nederland, die zich naar de wereld toe maar al te graag afficheert als democratisch, zich iets van de uitslag van dit referendum zal aantrekken. Vooraf heeft het kabinet aangekondigd dat de nieuwe inlichtingenwet er komt. De uitslag van het referendum doet er niet toe. Bovendien heeft het kabinet een wet gemaakt die het raadgevend referendum de nek omdraait. Er werd te vaak ‘nee’ gezegd door de bevolking, zoals bij het referendum voor de Europese grondwet en het handelsverdrag met de Oekraïne. Over het afschaffen van het referendum wordt dan weer geen referendum gehouden. Deze op het oog ondemocratische gang van zaken vindt plaats onder deelname aan de regering van de partij Democraten66. Onwaarschijnlijk maar waar, de uitvinders van het referendum! De vertrouwenskloof tussen politiek en samenleving is daarmee waarschijnlijk voorlopig niet gedicht. Dat komt mede ook tot uiting in het opkomstpercentage voor de gemeenteraadsverkiezingen. Slechts 55% van de stemgerechtigden kwam opdagen. Vorig jaar tijdens de verkiezingen voor het nationale parlement bracht nog 82% zijn stem uit.
In tijden van afnemend vertrouwen in de politiek gedijen populistische partijen goed. De rechtse Partij van de Vrijheid van Geert Wilders spint er garen bij en aan de andere kant is er, vooral in de grote steden, de opkomst van DENK. Tijdens de verkiezingen voor het nationale parlement in 2017 scoorde deze partij, die zich richt op mensen met een migratieachtergrond, al goed en nu heeft DENK in 14 steden zetels gewonnen. Voor het nationale parlement mogen alleen mensen met een Nederlands paspoort stemmen, maar voor de gemeenteraden is deze voorwaarde er niet. Daar ligt de winst van DENK. Ze heeft migranten naar de stembus weten te bewegen. In de grote steden komt er méér populisme in de gemeenteraden. DENK aan de ene kant en de Partij van deVrijheid aan de andere kant. Daarmee lijkt de versplintering in de Nederlandse politiek en de kans op instabiele coalities verder toegenomen. Is dat de prijs van democratie in Nederland?
Geef als eerste een reactie